Telewizory i projektory 3D

Jesteś tu: Strona główna » Artykuły » Telewizory i projektory 3D

Jeszcze do niedawna oglądanie trójwymiarowych obrazów w zaciszu własnego domu wydawało się czymś odległym i nieosiągalnym dla większości z nas. Początkowo z technologią emisji filmów 3D mogliśmy się spotkać jedynie w kinie, jednak dziś sytuacja wygląda zgoła odmiennie, gdyż technologia 3D stała się ogólnodostępna i naprawdę działa. W niniejszym artykule postaramy się przybliżyć zasadę działania technologii 3D, która cieszy się coraz większym zainteresowaniem miłośników kina domowego na całym świecie.

Pierwsze dostępne w sprzedaży detalicznej i do użytku domowego telewizory mogące wyświetlać obraz w technologii 3D wprowadziła firma Samsung. W ślady za nią poszli inni czołowi producenci sprzętu elektronicznego, tacy jak: Sony, LG, Toshiba i Panasonic. Niemal równocześnie z pierwszymi telewizorami 3D pojawiły się projektory multimedialne (np. Sanyo, Epson, Vivitek, BenQ), które również wyposażono w tą technologię, co umożliwiło prowadzenie wielkoformatowych projekcji trójwymiarowych. Jednak telewizor czy projektor 3D to nie wszystko. Co prawda są to elementy odpowiedzialne za generowanie obrazu 3D, lecz by widz mógł się cieszyć wszystkimi efektami, w tym przestrzennością, potrzebne są specjalne okulary. Na pewno każdy pamięta okulary 3D z jednym szkłem czerwonym, a drugim niebieskim. Wspomniane okulary niczym nie przypominają tych, jakie klient będzie musiał zakupić (tylko niektórzy producenci w komplecie z telewizorem czy projektorem dostarczają okulary 3D).

Wyróżnia się dwa rodzaje okularów 3D. Pierwsze to migawkowe okulary aktywne, których zasada działania bazuje na technologii naprzemiennego wyświetlaniu obrazów na ekranie telewizora (dla każdego oka odrębnie), natomiast okulary wtedy naprzemiennie odsłaniają lewe bądź prawe oko. Dla niektórych osób może być widoczne delikatne, bądź nawet całkiem irytujące smużenie, pomimo iż telewizory 3D odświeżają obraz w tempie 200Hz. Okulary tego typu wymagają zasilania - można je podłączyć bezpośrednio pod telewizor lub naładować przy pomocy portu USB. Dodatkowo w przypadku niektórych odbiorców męczą wzrok, co jest spowodowane wspomnianym wyżej naprzemiennym dopuszczeniem obrazu. Drugim typem okularów 3D są okulary polaryzacyjne, pracujące w technologii pasywnej – najczęściej spotykane w kinach. Ich konstrukcja bazuje na filtrach polaryzacyjnych. Pierwsza klatka filmu przechodzi przez pierwszy filtr w telewizorze, z kolei następna, lekko przesunięta, przez drugi. Obie następnie trafiają do ekranu. Wynikiem tego jest widzenie obrazów konkretnym okiem, klatki dedykowanej dla właśnie tego oka (lewe lub prawe). Filtry polaryzacyjne są pionowe i poziome. W odróżnieniu od migawkowych okularów aktywnych, okulary polaryzacyjne nie wymagają zasilania. Niezauważalny jest także efekt jakiegokolwiek migotania. Wadą tego rozwiązania, wynikającą z naprzemiennej emisji klatek, jest niższa rozdzielczość obrazu (w przypadku transmisji Full HD do 540 linii) oraz znacznie słabsza głębia kolorów z większego kąta widzenia.

W jaki sposób jest tworzony obraz 3D? Jednym ze sposobów tworzenia obrazu trójwymiarowego jest zastosowanie stereoskopii, która de facto nie tworzy prawdziwego obrazu przestrzennego tylko oszukuje nasz mózg, dlatego dopiero po włożeniu okularów widzimy obraz 3D. W momencie, gdy połączymy dwa obrazy, względem siebie lekko przesunięte, i uwzględnimy kąt widzenia, który jest różny dla każdego oka, podczas oglądania tych obrazów powstaje efekt 3D. Percepcja wzrokowa oszukuje mózg i możemy się cieszyć głębią przestrzeni. Innym sposobem tworzenia efektu trójwymiarowego obrazu jest metoda anaglifowa, z którą niegdyś można było się spotkać w książkach i komiksach. Dwa lekko przesunięte obrazy, z których jeden jest zabarwiony na czerwono a drugi na niebiesko, i w tej sytuacji stosuje się okulary z czerwonym i niebieskim szkłem. Istnieją również mniej znane i raczej rzadziej wykorzystywane metody tworzenia obrazu 3D, takie jak ColorCode - opierająca się na kodowaniu kolorów dzięki nieznacznej kontroli zmiany w sygnale wideo. Jest również metoda wykorzystująca zaawansowane i bardzo kosztowne filtry grzebieniowe RGB bazująca na niewielkiej zmianie kolorów dla każdego z oka. Niestety nie są one wykorzystywane przy realizacji domowych zestawów 3D. Ostatnią metodą tworzenia efektu 3D jest technologia Parallax Barrier, która sama nazwa wskazuje, polega na blokowaniu paralaksy tzn. rozdzieleniu fizycznym pikseli dla obojga oczu. Niestety tego typu zastosowanie wymusza na widzu oglądanie tylko i wyłącznie na wprost odbiornika, ale za to bez okularów.

Na co warto zwrócić uwagę podczas zakupu sprzętu obsługującego technologię 3D? Przede wszystkim nie można zapominać o odpowiednim okablowaniu oraz oprawie audio. Kable powinny spełniać standard HDMI 1.4, obsługujący sygnał 3D. Z kolei gdybyśmy pragnęli wzbogacić wrażenia audio, niezastąpiony tu będzie dobry amplituner obsługujący już w pełni wideo oraz audio 3D. Warto także dodać, że z każdym miesiącem zwiększa się liczba modeli telewizorów i projektorów 3D, co korzystnie wpływa na sytuację cenową i  sprawia, że niemal każdy z nas może cieszyć się oglądaniem filmów 3D w domowym zaciszu.